Na początku chciałbym serdecznie podziękować za działanie pracowni SJP! Bardzo dużo nauczyłem się, czytając Państwa odpowiedzi na pytania osób zainteresowanych polszczyzną!

A to moje pytanie: czy koszt może być używany wymiennie z ceną w przytoczonych przeze mnie przykładach? Ostatnio cały czas słyszę koszt w użyciu takim jak: „Koszt zjedzenia świeżej ryby nad morzem zwali nas z nóg.” (to nie „CENA ryby nad morzem” nas zwali?). Albo „koszt piwa w tym pubie to 10 zł”.

W „Dywizjonie 303” Arkady Fiedler tak pisze o jednym z polskich pilotów: „Gonili go. Złapali za nogi i tak go przytrzymali. Nowe katusze, bo był jak na Madejowym łożu” (ciągnęli go na wszystkie strony). Wiemy, że madejowe łoże to żartobliwie 'bardzo niewygodne łóżko', lecz chciałbym się dowiedzieć, czy istotnie wyrażenie to zostało tutaj użyte w funkcji eponimu, czy jednak nie, bo w tym przypadku wydaje mi się, że może być dosłownie mowa o łożu zbója Madeja, czyli o łożu Madejowym.

Mam pytanie odnośnie użycia poprawnej formy słowa Państwo (chodzi o osoby). Jeżeli piszę do kogoś list, to używam zwrotu wzywam Państwo czy wzywam Państwa?
I drugie pytanie: czy używa się formy talerz leży na stole czy talerz stoi?
Dziękuję za pomoc.
Ania

Witam serdecznie.
Chciałbym wiedzieć, skąd nagminne używanie przez nie tylko zwykłych użytkowników języka, ale przede wszystkim przez dziennikarzy i redaktorów, a więc osoby, które winny szczególnie dbać o poprawność, słów psycholoŻKA, socjoloŻKA, filoloŻKA? Mam nieodparte wrażenie, że po wyemitowaniu reklamy sera znanej firmy H. nastąpiło zatrzęsienie tych i podobnych form analogicznych. Dziwi mnie, że takie cudaczne wyrazy tak szybko są przez uzus akceptowane.
Pozdrawiam

„Zadrżał z trwogi, no i w nogi,/ Gaik, steczka, mostek, rzeczka,/ A tam czekał ojciec srogi/ I ukarał koziołeczka”. Tę jakże przykrą przygodę opisał Jan Brzechwa w swojej bajce pod tytułem Koziołeczek. Wciąż zastanawia mnie, czym właściwie owa steczka jest. Niestety, żeden dostępny mi słownik nie notuje tego wyrazu. Dziękuję i pozdrawiam!

Szanowna Poradnio,
chciałbym wiedzieć, czy pająk znajdujący się na suficie, ze wszystkimi kończynami dotykającymi sufitu, stoi czy wisi. Opinie wśród znajomych są podzielone. Jedni mówią, że stoi, ponieważ się nie porusza, inni twierdzą, że wisi, ponieważ jego ciężar nie spoczywa na nogach. Pająki utrzymują się na ścianach (suficie w tym przypadku) dzięki mikrohaczykom na swoich kończynach, więc w pewien sposób na nich wiszą, jednak nie zwisają.
Z poważaniem,
Filip

Witam,
piszę pracę na temat robota kroczącego, którego istotną cechą są sztywne nogi (nie posiadające stawu kolanowego czy skokowego, nie zmieniające swojego kształtu). Czy jest poprawne nazywanie takiego robota sztywnonogim?
Pozdrawiam

Dzień dobry!

Czy sformułowania w stylu: prezenty od Kauflandu, film od twórców Shreka, nowy album od Lady Gagi etc. są poprawne? Czasami trzeba się wesprzeć słowem od przez dopełniaczem (np. noga od stołu), ale te konstrukcje wydają mi się błędne, ponieważ sugerują, że ktoś nam coś daje za darmo. Moim zdaniem powinno być: prezenty z Kauflandu, film twórców Shreka, nowy album Lady Gagi.

Czy można stać niezręcznie (chodzi o kogoś, kto jest zakłopotany sytuacją towarzyską). Stanie to nogi, zręczność to ręce, ale może etymologia nie jest już widoczna?

Pozdrawiam serdecznie

D.

Szanowna Redakcjo,
w jednej z książek p. Nagajowej jest zamieszczona rozmowa uczniów na boisku podczas przerwy. Pozwolę sobie ją przytoczyć:

– Ty!
- No co?
- Zobacz…
- No i co?
- Ale zobacz, taki jakiś inny.
- Jaki inny? Jaki inny? Zwykły.
- O zwykły!? Ma osiem nóg!
- Pokaż!… Idź, głupi, osiem! Sześć i dwa wąsy.

Moje pytanie dotyczy owych wąsów. Rozmówcy widzą chyba jakieś zwierzątko. Czy dodanie wyrazu dwa jest prawidłowe?
Z poważaniem
Barbara S.